O, het verzamelen van eieren in weerwil van de tijd

De onconventionele documentaire “O” legt de intrigerende fascinatie bloot voor het Ei. Binnen de passie voor de Oologie en de drang te ordenen tot alles is gevonden, kruipt langzaam WOII binnen.

Ondanks alle beroering van de twintigste eeuw, wijdt Max Schönwetter zich aan zijn passie voor de wetenschap van het ei: de oölogie. Meer dan zestig jaar lang werkt hij met gepassioneerde zorgvuldigheid aan zijn levenswerk: het wetenschappelijk handboek van het ei. Daarvoor verzamelt hij in zijn woning 19.206 eieren van 3839 vogelsoorten, zorgvuldig gecategoriseerd in zeven ladekasten. Eieren met een doorschijnende geelbruine kleur van de Lammergier uit Tibet of donkergrijze eieren met zwarte vlekken van de Liervogel uit Australië. 138 laden met eieren: mat of glanzend, wit of gekleurd, gevlekt of gespikkeld.

Voor het uitbreiden van zijn verzameling en het vergaren van kennis over het ei, correspondeert Schönwetter met ornithologen, oölogen, expeditieleden, museummedewerkers, verzamelaars, handelaren en militairen. Het is een verwoed verzamelen, ordenen en systematiseren in weerwilmet de chaos van de tijd.

O is een archieffilm waarvan de tekst geheel gebaseerd is op de historische correspondentie van Max Schönwetter. Terwijl passages uit de correspondentie tezamen een meerstemmige collage van voice-overs vormen, toont de documentaire in geënsceneerde scènes het ‘kammerspiel’ van Schönwetters kleine wereld van de eiercollectie, welke contrasteert met gebeurtenissen op het wereldtoneel in beeld gebracht middels filmarchiefmateriaal. Wanneer Schönwetters huis in de laatste oorlogsnacht in zijn woonplaats Gotha door een granaatscherf wordt getroffen, verdwijnt de grens tussen het kammerspiel en het wereldtoneel en gaat tien procent van zijn verzameling verloren. De Tweede Wereldoorlog laat zijn eieren breken, deelt Duitsland in tweeën en laat Schönwetter achter als een gebroken man. Zijn Handboek der Oölogie wordt grotendeels postuum gepubliceerd.

Deze film is tot stand gekomen met een bijdrage van het Nederlands Filmfonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Zentralmagazin Naturwissenschaftlicher Sammlungen en der Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg