In memoriam

Klaas de Jonge 5 september 1937 – 5 mei 2023
Rust zacht lieve Klaas

–

Regisseur Marlou van den Berg over Klaas:

Eigenlijk had hij het al een half jaar eerder willen doen. Uit het leven stappen. Klaas was al jaren ongeneeslijk ziek en zijn toestand verslechterde.

Toen Klaas hoorde dat de documentaire Klaas de Jonge, de Prijs van Vrijheid eerst in een kleine besloten kring zou worden vertoond en daarna in maart 2023 in première zou gaan op het Movies that Matter Filmfestival heeft hij zijn leven nog wat opgerekt. Hij was erg blij met het eindresultaat van de documentaire en na vier jaar intensief aan de film meegewerkt te hebben wilde hij dat belangrijke moment niet missen. Hij wilde graag ervaren hoe het was om de film op groot scherm te kunnen zien met ons, met zijn kinderen, zijn stiefkinderen en overige familie, vrienden en vriendinnen.

Nog een paar keer heeft Klaas in geanimeerde nagesprekken onder leiding van Rehad Desai en Bram Vermeulen aan het publiek uiteen kunnen zetten waarom hij mee had gedaan aan de gewapende verzetsstrijd tegen het Apartheidsregime in Zuid-Afrika in de jaren ’80. Hij was nog even strijdbaar als destijds.

Daarna ging het niet meer en heeft Klaas zijn voornemen doorgezet. In de aanloop naar zijn overlijden gaf hij zijn vele vrienden en vriendinnen de gelegenheid afscheid te komen nemen. Ook ik mocht komen. Bizar genoeg was het gezellig en gemoedelijk. Alsof Klaas zijn verjaardag vierde. Klaas zat rustig in zijn stoel en we konden allemaal nog even een laatste tête-à-tête met hem hebben. Met hem delen wat we nog wilden delen. Niet eerder maakte ik mee dat iemand zo vastberaden had gekozen voor zijn eigen einde. Geen drama, geen sentiment, geen tranen. Eerder opluchting was het wat ik zag in Klaas zijn ene echte oog. Het was goed zo. Helemaal zoals ik Klaas in de afgelopen vier jaar waarin we de film maakten heb leren kennen. Existentialisme in zijn meest pure vorm. ‘Niets doen is ook een keus’ zei Klaas altijd, een citaat van Sartre. Dat gold ook voor zijn eigen leven. ‘Als je iets kan doen, dan moet je dat doen’. En Klaas deed het.

Standvastig tot het eind.